آشنایی با انواع گاز غیر استریل و کاربرد آنها

گاز غیر استریل یکی از انواع رایج‌ترین پانسمان‌های مورد استفاده در مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی است. انواع گاز غیر استریل از الیاف طبیعی مانند پنبه یا الیاف مصنوعی تهیه می‌شود و پیش از بسته‌بندی، تنها شستشو و تمیزکاری شده و فاقد هرگونه فرآیند استریلیزاسیون است. به همین دلیل این گاز ممکن است حاوی تعداد محدودی میکروارگانیسم باشد. البته مصرف آن محدود به موارد سطحی و غیرتهاجمی است و برای زخم‌ها یا موارد جراحی نمی‌توان از آن استفاده کرد. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، انواع، کاربردها و نحوه استفاده از گاز طبی غیر استریل خواهیم پرداخت. آگاهی از این موضوع برای عموم مردم و کادر درمان حائز اهمیت است.

معرفی گاز غیر استریل

گاز غیر استریل یکی از انواع پانسمان‌های پارچه‌ای رایج در مراقبت‌های پزشکی است. این نوع گاز در واقع تکه‌هایی از پارچه بافته شده از الیاف طبیعی مانند پنبه است که به صورت دستی یا ماشینی بافته شده‌اند. گاز غیر استریل پس از تولید، تنها شستشو و تمیزکاری می‌شود و فرآیند خاصی برای از بین بردن میکروارگانیسم‌ها انجام نمی‌گیرد. به همین دلیل احتمال وجود مقادیری آلودگی میکروبی در آن وجود دارد. البته رعایت اصول بهداشتی در تولید باعث می‌شود این آلودگی در حد قابل قبول و ایمنی باشد. کاربرد اساسی انواع گاز غیر استریل، پوشاندن و پانسمان سطحی زخم‌ها و خراش‌های کوچک پوستی است. از آنجا که این نوع گاز ارزان قیمت است و نیاز به فرآیندهای خاص استریلیزاسیون ندارد، به‌عنوان ماده مصرفی عمومی در دسترس بسیاری از مردم قرار دارد. البته استفاده از گاز استریل برای موارد حساس‌تر مانند زخم‌های عمیق یا جراحی توصیه می‌شود.

برای درک بهتر از تفاوت گاز طبی استریل و غیراستریل، مقاله را مطالعه کنید

مشخصات گاز غیر استیل

گاز غیر استریل از جنس پارچه پنبه‌ای، کتان یا نخ‌های مصنوعی مانند ویسکوز تهیه می‌شود. بافت این پارچه‌ها درشت و باز است تا قابلیت جذب مایعات را داشته باشد. ضخامت گاز‌های غیراستریل می‌تواند از چند لایه تا چند سانتی‌متر متغیر باشد. این گاز به‌صورت تکه‌های مربع یا مستطیل شکل در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود و گاهی نیز به‌صورت رول عرضه می‌شود.

گاز غیر استریل از پارچه‌های طبیعی یا مصنوعی با قابلیت جذب مایعات تولید می‌شود.

رنگ گاز غیر استریل سفید است اما ممکن است بسته به نوع الیاف و رنگ‌های مصرفی، دارای رنگ‌های متنوع دیگری هم باشد. این گاز فاقد بو و مزه بوده وجنس ملموس، نرم و انعطاف‌پذیری دارد. جنس پنبه‌ای آن باعث می‌شود که رطوبت را به خوبی جذب کند.

کاربردهای گاز غیر استریل

گاز غیر استریل کاربردهای متعددی در حوزه مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی دارد. اولین و مهم‌ترین کاربرد این گاز، پانسمان سطحی زخم‌ها و خراش‌های پوستی است. این گاز با جذب ترشحات زخم، از آلودگی مجدد آن جلوگیری می‌کند. همچنین با ایجاد یک لایه محافظ، از تماس مستقیم زخم با محیط بیرون جلوگیری کرده و فرآیند التیام زخم را تسریع می‌بخشد. علاوه‌براین، از انواع گاز غیر استریل برای پانسمان سوختگی‌های سطحی، بریدگی‌های کوچک و خراش‌های پوستی ناشی از سقوط یا صدمات ورزشی استفاده می‌شود. گاز می‌تواند به‌عنوان بالشتکی جهت اعمال فشار ملایم بر روی زخم و کاهش خون‌ریزی به کار رود. همچنین از گاز غیر استریل می‌توان به‌عنوان یک لایه محافظ برای جلوگیری از تماس مستقیم پوست با چسب‌های زخم استفاده نمود. به‌طور کلی این نوع گاز یک ماده مصرفی ارزان و در دسترس برای مراقبت‌های بهداشتی روزمره محسوب می‌شود.

برای تزریق دقیق و ایمن، سرنگ بوتاکس را از ما خریداری کنید

چگونه گاز غیر استریل را استریل کنیم؟

برای استریل کردن گاز غیر استریل، ابتدا باید آن را در محیطی تمیز و عاری از آلودگی قرار دهید. سپس، گاز را در یک ظرف مناسب که قابلیت تحمل حرارت بالا را دارد، قرار داده و آن را به مدت 30 دقیقه در دمای 121 درجه سانتی‌گراد در دستگاه اتوکلاو بگذارید. اگر دسترسی به اتوکلاو ندارید، می‌توانید از روش جوشاندن استفاده کنید؛ به این صورت که گاز را در آب جوش به مدت 15 دقیقه غوطه‌ور کنید. بعد از اتمام فرآیند استریل، گاز را در یک محیط خشک و تمیز نگهداری کنید تا از هرگونه آلودگی مجدد جلوگیری شود. با این روش‌ها، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که گاز غیر استریل به صورت مؤثر استریل شده و آماده استفاده در شرایط پزشکی و درمانی است.

انواع گاز غیر استریل

گاز غیر استریل در انواع گوناگونی تولید می‌شود تا به خوبی پاسخگوی نیاز مشتریان در این بخش باشد؛ ازهمین¬رو این موارد را بیان می‌کنیم:

سبک و سنگین

گاز غیر استریل را می‌توان بر اساس وزن و ضخامت به 2 دسته اصلی سبک و سنگین تقسیم کرد. گاز سبک غیراستریل که یکی از پرکاربردترین لوازم مصرفی پزشکی به‌شمار می‌آید، از جنس پارچه‌ای نازک، با بافتی شل و حجیم تولید می‌شود. این نوع گاز ضخامت کمی دارد و وزن آن نیز پایین است. به همین دلیل قابلیت جذب مایعات بالایی داشته و برای پانسمان زخم‌هایی که ترشح زیادی دارند، مناسب است. گاز سبک بیشتر برای پانسمان‌های سطحی و موقت استفاده می‌شود.

گاز غیر استریل به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می‌شود؛ نوع سبک برای پانسمان‌های سطحی مناسب است.

در مقابل، گاز غیر استریل سنگین از پارچه‌ای با بافت متراکم‌تر و الیاف فشرده‌تر تهیه می‌شود و ضخامت و وزن بیشتری نسبت به نوع سبک دارد. این گاز برای پانسمان زخم‌های عمیق‌تر و جذب مقادیر کمتری از ترشحات مناسب است. گاز سنگین می‌تواند به‌عنوان یک پانسمان اولیه برای مدت طولانی‌تری روی زخم باقی بماند. انتخاب نوع سبک یا سنگین بستگی به نیاز پانسمان و وضعیت زخم دارد و باید توسط پزشک یا پرستار تعیین شود.

خط دار و بدون خط

گاز غیر استریل از نظر ظاهری، به 2 دسته خط‌دار و بدون خط تقسیم می‌شود. گاز خط‌دار غیراستریل دارای خطوطی به فواصل منظم روی سطح پارچه است که اغلب به رنگ آبی یا سبز مشخص می‌شوند. این خطوط با نخ‌های رنگی در فرآیند بافت گاز ایجاد می‌شوند. خطوط راهنما به کاربر کمک می‌کنند تا اندازه و مساحت لازم برای پانسمان را بهتر تخمین بزند. همچنین باعث می‌شود مرز بین قسمت‌های استفاده شده و تمیز گاز مشخص باشد.

در مقابل، گاز بدون خط غیراستریل فاقد هرگونه خطوط راهنما روی سطح پارچه است و به‌طور یکنواخت تولید می‌شود. انتخاب نوع خط‌دار یا بدون خط به سلیقه کاربر و نوع کاربرد بستگی دارد. برخی افراد ترجیح می‌دهند از گاز بدون خط استفاده کنند تا ظاهر یکپارچه‌تری داشته باشد. در مجموع تفاوت این 2 نوع بیشتر جنبه ظاهری داشته و خاصیت پانسمانی آن‌ها یکسان است.

نحوه استفاده از گاز غیر استریل

برای استفاده از انواع گاز غیر استریل، ابتدا باید محل زخم را به آرامی و با استفاده از آب و صابون شستشو داده و کامل خشک کنید. سپس اندازه مناسب گاز را بر اساس مساحت زخم انتخاب کرده و از قیچی استریل برش دهید.

ابتدا محل زخم را شسته و خشک کنید، سپس گاز غیر استریل را برش دهید و استفاده کنید.

گاز را روی زخم قرار داده و در صورت نیاز با باند یا چسب طبی ثابت نگه دارید. توجه داشته باشید که گاز باید فقط روی زخم و محدوده آسیب‌دیده قرار گیرد و از تماس با پوست سالم اجتناب شود. پس از هر بار تعویض پانسمان، گاز استفاده‌شده را دور بیندازید.

سخن پایانی

گاز غیر استریل یکی از ملزومات پرکاربرد در کمک‌های اولیه و مراقبت‌های بهداشتی است. این گاز به دلیل دسترسی آسان و قیمت مناسب، کاربرد وسیعی در پانسمان سطحی زخم‌ها دارد. البته همواره باید نکات بهداشتی هنگام استفاده از آن رعایت شود. با وجود مزایای فراوان،انواع گاز غیر استریل جایگزین مناسبی برای گاز استریل در موارد حساس نیستند و تشخیص نوع مناسب گاز برای هر زخم بر عهده پزشک یا پرستار است. در همیارمد نحوه دوخت گازهای غیراستریل نیز به طور کامل آموزش داده می‌شود که می‌توانید از آن استفاده کنید.

فروشگاه همیارمد

سوالات متداول

گاز غیر استریل چیست و چه کاربردی دارد؟
گاز غیر استریل برای جذب مایعات و پوشش زخم‌ها استفاده می‌شود.

انواع گاز غیر استریل کدامند؟
انواع گاز غیر استریل شامل گاز سبک، سنگین و رول است.

گاز غیر استریل را چگونه باید استفاده کرد؟
ابتدا زخم را شستشو دهید، سپس گاز را برش و روی زخم قرار دهید.

گاز غیر استریل چه تفاوتی با گاز استریل دارد؟
گاز غیر استریل عاری از میکروارگانیسم‌ها نیست، در حالی که گاز استریل است.

آیا گاز غیر استریل برای پانسمان زخم‌های عفونی مناسب است؟
نه، گاز غیر استریل برای زخم‌های عفونی مناسب نیست و ممکن است عفونت ایجاد کند.